Behandelmethodes

Er zijn 2 behandelmethodes: de medicamenteuze behandeling (abortuspil) en de instrumentele behandeling (vacuümaspiratie). Wanneer je korter zwanger bent dan 9 weken kun je meestal kiezen tussen de abortuspil en de vacuümaspiratie. Bij een langere zwangerschapsduur is alleen de vacuümaspiratie mogelijk. Afhankelijk van je situatie en wensen bespreek je samen met de arts/verpleegkundige wat voor jou het meest passend is.

Behandeling met vacuümaspiratie

Vacuümaspiratie

Bij deze methode wordt de baarmoeder leeggezogen met een dun buisje.

één uur voor de behandeling krijg je pijnstilling en twee tabletten om de baarmoedermond soepel te maken zodat de behandeling gemakkelijker gaat.
Tijdens de behandeling lig je op een gynaecologische stoel.
Er wordt een speculum (eendenbek) in je vagina gebracht zodat de baarmoedermond voor de arts zichtbaar is. De baarmoedermond wordt gedesinfecteerd en verdoofd (de verdoving is niet pijnlijk omdat er niet veel gevoelszenuwen in dat gebied zijn)
De baarmoeder wordt met een dun buisje leeggezogen. Je hebt 2 minuten pijn, vergelijkbaar met een sterke menstruatiekramp of een wee.
De arts bekijkt het weefsel en maakt ter controle een echo.
Meestal kan direct een spiraal geplaatst worden.
Als alles goed is, word je naar de rustkamer begeleid.

De behandeling wordt uitgevoerd door een arts. Een verpleegkundige assisteert de arts en ondersteunt je tijdens de behandeling. Als je het prettig vindt mag je zelf ook iemand meenemen.

Na de behandeling

Na de behandeling blijf je ongeveer een half uur in de rustruimte. Wanneer je bent hersteld is er een ontslaggesprek en krijg je 2 tabletten antibiotica. Het is fijn om niet zelf auto te hoeven rijden.
Op de dag van de behandeling en de dag erna is het goed rustig aan te doen.

Weer thuis

Menstruatieachtige buikpijn na de behandeling is normaal. Soms is deze heftig. Je kunt hiervoor pijnstillers nemen. We geven je daar na de behandeling advies over.

Het bloedverlies na een zwangerschapsafbreking is erg wisselend. Het kan heviger zijn dan bij een normale menstruatie en langer duren (tot wel vier weken). Soms is er bijna geen bloedverlies of een paar weken alleen wat bruine afscheiding.
Na 4 tot 6 weken kun je de volgende menstruatie verwachten.

Misselijkheid verdwijnt binnen enkele dagen, een gespannen gevoel in de borsten kan iets langer duren. Je kunt je door de hormonale verandering moe, lusteloos of labiel voelen.

Voorkomen van infectie

We adviseren de eerste week na de behandeling:

geen vaginale seks te hebben
geen tampons te gebruiken
niet te zwemmen of in bad te gaan (douchen mag wel)

Controle na vacuümaspiratie

Het is belangrijk om 4 weken na de behandeling een zwangerschapstest te doen. Het is niet zinvol de test eerder te doen, omdat het hormoon dan nog in lichte mate aanwezig kan zijn.
Deze controle kan plaatsvinden in ons centrum, bij de huisarts of kan door jezelf gedaan worden. Op de dag van de behandeling wordt met je besproken wat bij jou de voorkeur heeft.
Bij controle in ons centrum wordt niet alleen een zwangerschapstest gedaan, maar wordt ook eventuele anticonceptie (opnieuw) met je besproken en is er gelegenheid om op de verwerking van de zwangerschapsafbreking in te gaan.

Behandeling met abortuspil

Abortuspil

De behandeling

Op de eerste dag van de behandeling krijg je in de kliniek de abortuspil (mifepriston). Deze tablet zorgt ervoor dat de zwangerschap niet verder kan groeien. Meestal merk je niets van deze tablet, soms wat licht bloedverlies. Ook krijg je 4 vaginale tabletten (misoprostol) mee voor de behandeling thuis en een strip anticonceptiepil. Je krijgt duidelijke uitleg over het gebruik.

Tenminste 24 en maximaal 72 uur na het innemen van de abortuspil, breng je thuis de 4 vaginale tabletten zo hoog mogelijk in je vagina. Net als een tampon. Deze tabletten moeten ook worden ingebracht als je al bloedverlies hebt gekregen. Je wacht het effect vervolgens gewoon af. Dat kan enkele uren op zich laten wachten (bij de helft van de vrouwen binnen 4 uur en bij de rest binnen 24 uur). De baarmoeder begint samen te trekken en er ontstaat bloedverlies. Dit gaat gepaard met krampende pijn. Het is vaak heviger dan bij een gewone menstruatie. Je kunt bloedstolsels verliezen en soms een herkenbaar vruchtzakje.
Resten van de tabletten kunnen naar buiten komen met het bloedverlies. Dat is niet erg, het is alleen vulmiddel. De werkzame stof is binnen een uur opgenomen.

Dezelfde avond of de volgende ochtend start je met de anticonceptiepil. Wanneer na drie weken de strip leeg is krijg je een bloeding die ervoor zorgt dat de baarmoeder goed schoon wordt.

Zwangerschapsduur vanaf 7 weken

Als je langer zwanger bent dan 7 weken krijg je 2 extra tabletten misoprostol mee naar huis. Als er na 4 uur nog geen of weinig effect van de vaginale tabletten is, doe je de 2 extra tabletten in de mond (wangzak of onder de tong). Na 15 minuten kun je het restant van de tabletten doorslikken met water.

Pijn en bijwerkingen

We raden je aan om tegelijkertijd met de vaginale tabletten pijnstillers in te nemen: 2 x 400 mg ibuprofen en 2 x 500 mg paracetamol. Je mag per 24 uur maximaal 5 x 400 mg ibuprofen en 8 x 500 mg paracetamol gebruiken. Een warme kruik tegen de buik kan verlichting geven.
De buikpijn kan gepaard gaan met misselijkheid, diarree en een rillerig gevoel.

Borstvoeding hoef je niet te staken, breng de vaginale tabletten in vlak na een voeding.

Bloedverlies

Het bloedverlies start bij de helft van de vrouwen binnen 4 uur en bij de rest binnen 24 uur. Het bloedverlies kan hevig zijn. Je kunt bloedstolsels verliezen en soms een herkenbaar vruchtzakje.
Het is belangrijk dat er iemand in de buurt is die voor jou kan zorgen. Wanneer je last hebt van te veel bloedverlies neem dan contact op met ons centrum, de huisarts of huisartsenpost. Met te veel bloedverlies bedoelen we meer dan 4 maandverbanden in 1 uur doorweekt.
Het bloedverlies kan langer aanhouden dan een normale menstruatie. Het varieert van zeer kort tot 4 weken.

Voorkomen van infectie

We adviseren de eerste week na de behandeling:

geen vaginale seks te hebben
geen tampons te gebruiken
niet te zwemmen of in bad te gaan (douchen mag wel)

Zwangerschapsklachten

Misselijkheid verdwijnt binnen enkele dagen, een gespannen gevoel in de borsten kan iets langer duren. Je kunt je door de hormonale verandering moe, lusteloos of labiel voelen.

Controle na abortuspilbehandeling

Het is belangrijk om 4 weken na de behandeling een zwangerschapstest te doen. Het is niet zinvol de test eerder te doen, omdat het hormoon dan nog in lichte mate aanwezig kan zijn.
Deze controle kan plaatsvinden in ons centrum, bij de huisarts of kan door jezelf gedaan worden. Op de dag van de behandeling wordt met je besproken wat bij jou de voorkeur heeft.
Bij controle in ons centrum wordt niet alleen gekeken of de behandeling volledig is geweest, maar wordt ook eventuele anticonceptie met je besproken en is er gelegenheid om op de verwerking van de abortusbehandeling in te gaan.

Methodes vergelijken

Methode	Vacuümaspiratie met plaatselijke verdoving	Abortuspilbehandeling	Vacuümaspiratie met (diepe) sedatie
Mogelijk	Tot 13 weken (gerekend vanaf de eerste dag van de laatste menstruatie).	Tot 9 weken (gerekend vanaf de eerste dag van de laatste menstruatie).	Behandeling elders (bv in Zwolle)
Duur behandeling	Na het intakegesprek: tenminste één uur wachten, 10 minuten behandelkamer en 30-60 minuten rustkamer.	Na het intakegesprek: dag 1: enkele minuten dag 2, 3 of 4: Binnen 24 uur na inbrengen tabletten volgt de miskraam.	Na het intakegesprek: tenminste één uur wachten, 10 minuten behandelkamer en tenminste 1-2 uur rustkamer.
Controle	Noodzakelijk na 4 weken	Noodzakelijk na 4 weken. Bij nog onzichtbare zwangerschap: 2e bloedonderzoek na 1 week. Bij 7-9 weken zwangerschap: een extra controle echo na 10 dagen.	Noodzakelijk na 4 weken.
Mislukken	Zelden (minder dan 1%)	Vaker dan de zuigcurettage (2-4%)	Zelden (minder dan 1%)
Pijn	Kortdurende (2 minuten) felle kramp tijdens de behandeling, krampen nadien.	Langer aanhoudende krampen. De krampen kunnen hevig zijn.	Prik in de arm. Krampen nadien.
Bloeding	Varieert sterk. Duur: 1 à 30 dagen. Hoeveelheid bloed: enkele druppels tot heftig met stolsels.	Varieert sterk. Duur: 1 à 30 dagen. Hoeveelheid bloed: enkele druppels tot heftig met stolsels. Heftig bloedverlies kan voorkomen vooral bij 8+weken zwangerschap.	Varieert sterk. Duur: 1 à 30 dagen. Hoeveelheid bloed: enkele druppels tot heftig met stolsels.
Nadeel	Vervelende houding tijdens de behandeling op gynaecologische stoel.	Duurt langer. Na het inbrengen van de medicijnen soms 24 uur wachten op resultaat.	Bijwerkingen van de sedatie
Voordeel	Operatieve ingreep. Is snel en gecontroleerd.	Behandeling lijkt op natuurlijke afstoting (miskraam).	Behandeling niet meemaken
Bijwerking	Soms flauwvallen, misselijkheid en duizeligheid ná de behandeling. Zelden heftig bloedverlies.	Soms misselijkheid of diarree tgv de medicijnen op de 2e dag. Soms heftig bloedverlies en heftige krampen.	Zelden: heftige reactie op sedatiemiddelen. Zelden heftig bloedverlies.